Hans van Wingerden

Blog 10 (22-10-2020)

Angst opwekken of relativeren.

 

Nu we aangekomen zijn in de tweede golf en de regels worden aangescherpt wordt de angstcultuur die met dit virus gepaard gaat verder aangewakkerd. Nodig volgens sommigen omdat men in het algemeen niet meer aan de door de staat opgelegde regels wil houden. Sommigen gaan wel heel ver, een volledige lockdown wordt al voorgesteld, volledig voorbij gaand aan de negatieve kanten van zo’n maatregel. Angst blijkt een slechte raadgever. Ik zag in een televisie interview een lerares met de angst in haar ogen, beschuldigend kijken naar de jeugd die hun natuur volgen door bij elkaar te gaan staan. Of ze niet konden begrijpen dat zij tot de risicogroep behoorde. Ook de deskundige mevrouw Koopmans doet nog een totale misplaatste duit in het zakje door ons voor te houden dat het virus nog jaren onder ons zal zijn. Misschien op zichzelf wel juist, maar dat levert met de timing van nu alleen maar angst op. Of is dat de bedoeling van de rijen deskundigen die maar in de media blijven aanschuiven?

Maar zijn die angstaanjagers wel nodig? Als je de cijfers objectiveert en niet alleen naar ziekenhuis opnamen kijkt, maar naar de cijfers van overlijden, is dan niet duidelijk dat voornamelijk ouderen met onderliggende ziekten het slachtoffer zijn, zeker als ze nog aan obesitas lijden? Maar zult u opwerpen ook jongeren en de mens van middelbare leeftijd worden slachtoffer. Jawel maar dat zijn niet de grote getallen. Onder de zeventig blijkt van de besmette mensen 0,02% te overlijden en boven de 70 - 0,23 %. Om dat concreet te maken zijn van de 450 doden die per dag in Nederland overlijden, waarvan 150 kankerpatiënten, er gemiddeld 30 die waarschijnlijk aan Corona toe te schrijven zijn, gedeeltelijk ook patiënten die in een tijdsbestek van enkele jaren toch zouden overlijden. We accepteren toch ook de doden door verkeer en ziekten, in welke vorm dan ook! Is de dood niet anders dan een het einde van het leven dat voor ieder individu zijn bepaaldheid kent? Waarom is Corona zo onoverkomelijk bijna tot hysterie neigend? De dood is zo wie zo onvermijdelijk voor onszelf en onze dierbaren. Wanneer en hoe dan ook. Het leven laat zich niet regelen via lockdowns. Laten we daar eens bij stilstaan, dat is waarschijnlijk de grootste relativering die mogelijk is.

Natuurlijk is wat ons angst aanjaagt, mede door de accentueerde aandacht voor de i.c.’s en de genoemde tunnelvisie van deskundigen, dat de dood ongrijpbaar is. Ik ga even niet in op wat angst, als dat lang duurt ook stress kan opleveren, met u doet. Wie corona krijgt en wie er aan overlijdt lijkt wel een lot dat bepaald wordt door een soort rad, ik zal avontuur maar even weglaten. Het omzeilen van dat lot lijkt niet wat echt lukt, tenzij je je volledig opsluit. Dat schept onze eigen gevangenis wat toch niet strookt met de zin van het leven. Uit de vele besmettingen van nu blijkt dat die vooral in huiselijke kring wordt opgedaan, dat is niet te omzeilen toch? De dood of de onvermijdelijkheid ervan valt te bezweren zo is de gedachte achter alle maatregelen. De dood is onze vijand en corona is de verpakte dood. De overheid zinspeelt hier duidelijk op ten einde u te overtuigen Dat u met u met uw leven en die van anderen speelt, als u de regels niet opvolgt. Dat het met de dodelijkheid wel meevalt heb ik in een van mijn vorige blogs al aangetoond, maar de angstinprentingen zijn gebleven. Daarom is de ontreddering achter vele voordeuren groot, omdat we denken dat de dood, onze vijand, voor ieder hetzelfde is en eraan komt. Alleen jongeren hebben de geruststellende gedachte meegekregen dat het wel meevalt, zodat van er maar weinig solidariteit te verwachten valt. In mijn volgende blog wil ik graag ingaan op wat de dood voor ons betekent en waarom we die zoveel mogelijk uit ons leven willen uitbannen.

 

Blog 12 (30-12-2020)

 

De dood (revisited 3)

Wij zijn allemaal van mening dat de dood een natuurlijk kwaad is. Natuurlijk omdat we als natuurwezens de onvermijdelijkheid moeten aanvaarden. We begrijpen dat de dood door verouderingsprocessen en onderliggend lijden onafwendbaar kan zijn. De dood is echter geen verzinsel van de natuur, ook al zien wij dat als uiterste grens van ons bestaan op aarde. Al duizenden jaren proberen wij op allerlei manieren de grens op te rekken. Het is de medische wetenschap die daarin het verst gaat. Nog niet zo lang geleden werd zelfs al voorzichtig  de claim gelegd op de mogelijkheid dat onsterfelijk leven in het verschiet ligt, dankzij de eliminatie van de “ verkeerde genen”. Dit gevoel van een onoverwinnelijke setting mag misschien veel mensen aanspreken, erg overtuigend zijn die aanspraken na het Corona tijdperk toch niet. Juist door de focus op het lichaam te centreren, wat uitsluitend de organische betekenis van het leven accentueert, laat een armoede zien in breder perspectief. Het modelleert het leven naar een doel, n.l.  een lang en gelukkig leven, waarin geluk helaas steeds vaker voor een kleine groep bewoners van deze aardbol geldt. Andere onderdelen van het leven worden als ondergeschikt buiten beschouwing gelaten. Maar steeds meer wordt toch wel zichtbaar, dat als we het belang van kennis en verstand boven andere vormen van bestaan plaatsen, de gevolgen voor het geestelijke bestandsdeel van de mens op een pijnlijke manier aan het licht komt. De psychische problemen, zo laat de zorgsector zien, zullen binnen tien jaar de pan uit rijzen.

Dat leven en dood in een samenhang bekeken moet worden, die zich over de verschillende bestaansvormen uitstrekt is een aspect waar de samenleving, mede dank zij de op materie gerichte wetenschap, nauwelijks belangstelling voor heeft. Het leven in onze tijd heeft oplossingen aangedragen die ons langzaam hebben vervreemd van onze wortels, ons gevoel voor wie wij zijn en welke relatie wij hebben met de natuur, onze aarde waaraan wij in sterke mate aan gerelateerd zijn. Dat gebrek aan besef van wie wij zijn en welke verantwoordelijkheden wij daaromtrent hebben begint zo onderhand stuitende vormen aan te nemen, ook al realiseer ik me dat de mens zich slechts moeizaam kan losmaken van het tijdsbestek met de conformerende druk waarin hij leeft. Krachten van de massa in de stroom van ons bestaan heeft nu eenmaal een sterke inbreng op ons bewustzijn.

De dood brengt geen verandering aan in het Zijn, een gebied van ons hoger bewustzijn, waar de natuurwetten geen geldigheid hebben. Daarom is de dood een transformatie van materie en energie in een andere configuratie. Maar als we niet in staat zijn om ons bestaan in al zijn compleetheid te zien betekent de dood een verandering die tot een eindpunt leidt, een volledig verdwijnen. We hebben geleerd dat we geboren zijn uit onze ouders, een toestand van niet-leven naar een toestand van leven. We hebben daarmee begrepen dat daaraan ook weer een einde zou komen. Een geschetst wereldbeeld dat de dood het verschrikkelijke gevoel van uitsluiting en eindigheid geeft. Maar dat is een opvatting die in ons tijd-ruimte besef, onze zintuigelijke wereld, ingeprent heeft. Uit het besef dat geboorte niet zonder dood zal zijn, als twee uitersten van een concept met de onvermijdelijke consequentie van verlies van alles en daarmee de angst voor de dood oplevert.

 Toch als we op momenten onze blik naar binnen richten, vinden we daar de een zwakke, maar onmiskenbare herinnering dat we er altijd al zijn geweest, een kort moment van een notie dat ons bestaan los staat van de tijd-ruimte wereld. Daarmee doel ik dan op ervaringen die wij meestal af doen dat het gek is of eigenlijk onmogelijk toevallig. Deze ervaringen zijn wel degelijk van metafysische aard, die laat zien dat de mens uniek is en meer dan een natuurproduct zonder eigen wil, zoals sommige breinwetenschappers ons willen laten geloven. Dan is de dood niet enkel een wreed feit, maar een mysterie, die opgehelderd moet worden. Want juist in de fundamentele vragen waarmee ieder individu worstelt over wie wij zijn en wat het leven betekent, ligt de aard van het bestaan besloten. Dat kan worden ingezien als we ons kunnen ontdoen van de angst waaraan de dood zijn macht ontleent. Deze angst die in de huidige tijd aangewakkerd wordt, heeft een veel grotere invloed op ons leven dan onze bewuste geest bereid is toe te geven. Als je daaraan toegeeft zeg je eigenlijk dat je bang bent dat je je ware leven niet volledig leeft. Laat de angst voor de dood aanleiding zijn om je werkelijke waarde van het leven aan een onderzoek te onderwerpen en het op waarde te schatten, ernaar te handelen en ernaar te leven. Als je jezelf ziet tegen de achtergrond van een tijdloos, eeuwig Zijn, waar onze ziel (opnieuw) tot leven komt. De werkelijke onsterfelijkheid kan zo ook in het hier en nu worden ervaren.